‘We zijn gaan geloven dat Powned liet zien wat mensen echt denken’: een interview met Left Laser

Elke nieuwe lente brengt wel een nieuw links geluid. Dit jaar kwam dat onomstotelijk van het YouTubekanaal Left Laser. Het kanaal maakte al vrij snel naam met een kort interview met een sympathisant van de stakers van Albert Heijn, die voor de camera onomwonden stelde dat ze wat haar betreft door moesten gaan ‘tot Albert Heijn helemaal op de knieën ligt.’ Pijlsnel wist het kanaal zo nationale bekendheid te verwerven en zonder al te veel te overdrijven kunnen we Left Laser inmiddels gerust een begrip noemen. Toch zijn er veel vragen: waar komt het kanaal vandaan en wat motiveert ‘die jongen’ om gewapend met cameraman en microfoon het land af te reizen langs stakingen, bezettingen, het binnenhof en zelfs een VVD-congres. Behalve een beschouwend stuk in NRC Handelsblad verschenen er nog geen interviews met andere nieuwsbladen, dus wij draaien de rollen eens om en interviewen Left Laser

Wat motiveerde je om hiermee te beginnen?

Ik speelde eigenlijk al langere tijd met het idee, het voornaamste obstakel was dat ik geen cameraman vond. Eerder had ik al pogingen gedaan op YouTube met het creëren van ‘theory-thick’ content, maar dat leverde weinig views op vergeleken met de tijd die je erin stopt. Ik verwachtte ook nooit dat ik kon groeien op YouTube. Ons eerste filmpje kreeg vooral via TikTok veel views, maar nu is dat ons kleinste medium en heb ik meer mensen die op het YouTube-kanaal zijn geabonneerd.

Vaak wordt de vergelijking getrokken met PowNews dat een soortgelijk format gebruikte, hoe zie jij dat?

Ten eerste: we maken deze filmpjes pas drie maanden. Dit is heel nieuw en we zijn eigenlijk nog zoekende naar wat onze stijl precies is, dat hebben we nog niet afgebakend. Voor een deel speelt ook mee dat we geen officiële persorganisatie zijn. Bij het VVD-congres waren we bijvoorbeeld niet welkom omdat we geen geaccrediteerde pers waren. Toen we gewoon een ticket kochten werden we herkend door de beveiliging – die hadden onze foto’s doorgekregen en ons op een zwarte lijst gezet – dus ‘undercover’ lukte ook niet. Dan blijft over dat je buiten een soort ambush-tactiek moet gebruiken.

Sommige mensen noemen dat pesterig

Het enige medium dat dat in Nederland een beetje heeft gedaan is PowNews, dus daar wordt je dan meteen mee geassocieerd. Maar er is niets inherent rechts of extreemrechts aan dit soort journalistiek. Mensen noemen het vaak pesterig, maar dat is vooral een manier om kritische journalistiek en kritische vragen opzij te schuiven.

Tegelijkertijd, laten we eerlijk zijn, is PowNed (met GeenStijl, PowNews etc.) een van de meest succesvolle politieke vehikels van de afgelopen twintig jaar geweest als je kijkt hoe ze in Nederland het debat hebben veranderd. Je kunt heel kritisch op PowNews zijn, maar daar zit ook een stukje hypocrisie bij want we kijken het allemaal wel. Ondertussen worden we dus wel blootgesteld aan hun ideeën. Bij Left Laser gebeurt iets soortgelijks, maar dan pushen we revolutionaire propaganda.

Is dat het doel van Left Laser?

Zoals gezegd, we maken deze filmpjes nog maar kort en we zoeken en spelen een beetje met de invalshoeken die we nemen. Soms is Left Laser misschien eerder een kunstproject, soms is het politiek en eigenlijk moeten we nog bepalen wat het is. Nu worden we vaak vergeleken met PowNed maar ik heb PowNed ook eens ‘gepowned’: toen ik in Rotterdam met een jonge verslaggever van hen ging praten, werd snel duidelijk dat hij geen idee had wat hij aan het doen was. Meestal kunnen ze hun filmpje echter editen en er van alles van maken; zij hebben de ‘power of edit’.

Weet je wat het probleem in Nederland is met sociaaldemocraten en andere partijen. We vonden PowNews verschrikkelijk, maar we zijn wel gaan geloven dat zij lieten zien wat mensen echt denken. Simpelweg omdat zij de macht hadden om alles te editen. Geloof me, ik ga naar eender welk dorp in Nederland en ik vind zo vijf mensen die zeggen dat ze tegen het kapitalisme zijn. Ook dat is wat mensen denken.

Toch vind ik de een-op-een vergelijking met PowNews ergens een belediging, want PowNews valt wel de sociaal zwakkeren aan. Wat ik nu vooral heb laten zien is: wat PowNews kan, kan iedereen. Niet al mijn filmpjes zijn misschien even sterk, en weet je, wie weet word ik volgende week gecanceld, maar dan hoop ik dat anderen het overnemen. Ik heb het al vaker gezegd: ‘laat duizend Left Lasers bloeien.’

Korte tijd geleden verscheen een filmpje over BIJ1, is het verstandig om een doelwit te kiezen dat ideologisch heel dicht bij je staat?

Misschien goed om eerst te vermelden dat dit nog voor het opstappen van Sylvana was. Ik ken veel mensen die betrokken zijn bij BIJ1 en weet dat de situatie moeilijk is, maar ik geloof wel dat ook zo’n partij sterker kan worden van kritiek. Er is in Nederland altijd een soort streven naar harmonie, alsof we alles maar samen moeten doen. Maar ik geloof dat er geen harmonie kan zijn tussen iemand die Palestina wil koloniseren en iemand die Palestina wil bevrijden. Ik denk dat je juist sterker kan worden als je de discussie voert en een standpunt bepaalt wat je vervolgens deelt – dat betekent in het geval van BIJ1 ook dat er wat ons betreft geen plaats is voor leden die kolonisten steunen.

Het heeft voor mij ook met mijn eigen overtuigingen te maken. Voor mij is verzet tegen imperialisme en dus ook verzet tegen de kolonisatie van Palestina door Israël een centraal onderwerp voor linkse politiek. Zeker ook voor een partij die zegt voor dekolonisatie te staan. Eigenlijk was dit ook een kans om afstand te doen van die eerdere posities van Dinah [Bons, fractievoorzitter BIJ1 Amsterdam – red.], zowel voor haar als voor de partij. Ik vind het ergens vreemd dat ze die kans niet gegrepen hebben.

Welke plaats zie je dan specifiek voor Left Laser binnen het mediabestel?

Laat ik een voorbeeld geven wat ik echt heel mooi vond. Het eerste filmpje dat werd opgepikt door Jinek was dat van die vrouw die de staking bij Albert Heijn steunde. Dat was binnen de app-groepen van die stakers natuurlijk al viral gegaan voordat het op TV kwam en dat gaf ze een enorme morele boost. Toen ik vervolgens langsging was de ontvangst niet alleen hartverwarmend, ze hebben het filmpje dat daaruit voortkwam ook tijdens de onderhandelingen gebruikt. Ik liet daarin zien hoe Albert Heijn werknemers uit elkaar speelde of tegen elkaar opzette. Dat lieten ze zich dus niet meer gebeuren. Uiteindelijk hebben die stakers denk ik ‘gewonnen’. Als ik zo’n rol in een sociale strijd kan vervullen, dan vind ik dat prachtig.

Hoe vind je de opstelling van de gevestigde media tegenover Left Laser?

Het kon veel slechter. We zijn opgepikt door een aantal grote mediakanalen. En het profiel in NRC Handelsblad had ook veel slechter gekund. Tegelijkertijd begrijp ik eigenlijk niet waarom geen enkele grote talkshow me uit heeft genodigd. Want laten we wel wezen: de directeur van de Balie, die onder het mom van ‘het vrije debat bevorderen’ aan werkelijk iedereen een podium biedt, valt een journalist aan; de persvoorlichter van de VVD, een partij die vindt dat elke aanval op journalisten met celstraf moet worden bestraft, pakt mijn microfoon af. Hoezo is dat geen onderwerp voor een talkshow? Er komen mensen op TV omdat ze op een tandem naar Marokko fietsen, of omdat ze een zwembroek hebben uitgevonden die van kleur verandert. Het hoeft van mij niet hoor, ik heb echt geen recht om op TV te komen ofzo, maar het zegt veel over de Nederlandse media dat dit niet nieuwswaardig zou zijn.

Zouden we mede om die reden niet naar een groter mediaplatform moeten streven? Op rechts heb je naast PowNews ook WNL en Ongehoord Nederland.

Ik denk zeker dat we onze eigen instituties moeten bouwen en aan een linkse cultuur moeten werken. Ik zou helemaal voor zijn. Kijk bijvoorbeeld naar het werk dat jongerenorganisaties als ROOD doen of De Rode Lap. Ik ben nu met Left Laser begonnen, Jacobin Nederland draagt hier ook toe bij. Ik zal eerlijk zijn, ik heb in aanloop naar dit project ook veel bedrijfskundige literatuur gelezen. Weet je wat een AB-test is? Bedrijven zetten online iets in de markt en gebruiken net een andere lay-out voor 50 procent van de bezoekers. Vervolgens kijken ze wat het beste werkt, lay-out A of B, en zo verbeteren ze hun producten. Vroeger maakten artiesten een heel nummer of album, nu testen ze eerst een sampletje op TikTok om te kijken of het goed werkt. We moeten ergens hongeriger en slimmer zijn, harder werken om te ontdekken wat werkt voor ons.

En waar werkt Left Laser naartoe?

Hoe bedoel je?

Je hebt inmiddels circa 250 donateurs op Patreon, wat maandelijks ruim 700 euro opbrengt. Wat ben je van plan om met dat geld te doen?

Investeren in bitcoin. Nee geintje, ik heb vooral in betere apparatuur geïnvesteerd, onder andere een betere microfoon; en veel in treinkaartjes. Ook in andere instrumenten om linkse propaganda-artikelen mee te maken zoals een lasersnijder. Maar zoals het nu staat heeft Left Laser me vooral heel veel gekost. Voorlopig heb ik nog een baan, maar ik probeer wel het een en ander op te sparen zodat ik me hier straks misschien volledig op kan richten. Lenin schrijft in Wat te doen? over professionele revolutionairen. Zij financierden hun activiteiten onder andere door banken te overvallen – nu, dat lijkt me tegenwoordig moeilijk, maar ik denk zeker dat er een grote behoefte aan beroepsrevolutionairen is.

Bob Sneevliet (alias) is verslaggever voor Left Laser.
Jouke Huijzer is redacteur van Jacobin Nederland