Op zondag liep een jonge Amerikaanse man in militair uniform naar de ingang van de Israëlische ambassade in Washington DC. Hij startte een livestream en stelde zichzelf voor.
Mijn naam is Aaron Bushnell. Ik ben een actief lid van de Amerikaanse luchtmacht en ik wil niet langer medeplichtig zijn aan genocide. Ik sta op het punt om een extreme daad van protest te plegen – maar vergeleken met wat mensen in Palestina hebben meegemaakt door toedoen van hun kolonisators is het helemaal niet extreem. Dit is iets waarvan onze heersende klasse heeft besloten dat het normaal is.
De afschuwelijke beelden laten zien hoe de vijfentwintigjarige Bushnell stilstaat voor de ambassade, zijn telefoon neerlegt, een brandbare vloeistof over zich giet en zichzelf in brand steekt.
Zijn laatste woorden: ‘Free Palestine.’
Toen Bushnell in elkaar zakte, stormden politieagenten, die de tragedie hadden gadegeslagen, naar de plek toe. Terwijl de veiligheidsagent van de ambassade een pistool op Bushnells brandende lichaam gericht hield, hoorde men een agent met een brandblusser tegen hem schreeuwen: ‘Ik heb geen wapens nodig, ik heb brandblussers nodig!
Bushnell zakte in elkaar terwijl hij’ door intense en gruwelijke pijn heen ‘Free Palestine’ schreeuwde. Hij bezweek aan zijn verwondingen en stierf kort daarna in een plaatselijk ziekenhuis in DC.
Bushnell was een Amerikaanse militair die zijn leven gaf om te protesteren tegen de verschrikkingen die in Gaza werden begaan met de medeplichtigheid van zijn eigen regering. Hij diende bijna vier jaar bij de Amerikaanse luchtmacht. Op zijn LinkedIn profiel staat dat hij de basistraining top of flight and top of class afrondde. Zijn vrienden en dierbaren beschrijven hem als ‘iemand die veel vreugde in onze gemeenschap bracht.’ Een online bericht herinnert hem als ‘een ongekend zachtaardig, vriendelijk, meelevend persoon.’ (Op Bushnells social media account prijkt nog steeds een Palestijnse vlag als profielfoto).
De dood van Bushnell vindt plaats op het moment dat de regering van Joe Biden tot het uiterste gaat om Israël te bewapenen, het land overlaadt met miljarden dollars steun en ondertussen met het uitspreken van een veto over verschillende VN-resoluties voor een staakt-het-vuren een diplomatieke dekmantel biedt voor de oorlogsmisdaden die Israël in Gaza begaat. De Verenigde Staten hebben de oorlogsmisdaden van Israël beloond met een eigen oorlogsmisdaad, want door het stopzetten van de financiering van de UNRWA, de VN-organisatie voor Hulpverlening aan Palestijnse Vluchtelingen in het Nabije Oosten, blijven ze Palestijnen uithongeren. Dit stopzetten van de financiering is een collectieve straf aan het Palestijnse volk omdat zij gerechtigheid zochten bij het Internationaal Gerechtshof. Tegelijkertijd belooft de VS om Israël niet te straffen voor de mogelijk op handen zijnde invasie van Rafah, zelfs als deze gericht is tegen burgers, en de angst voor genocide en etnische zuivering toeneemt. (De Verenigde Staten behoorden tot de weinige landen die Israël verdedigden tijdens de hoorzitting van het Internationaal Gerechtshof over de Israëlische bezetting vorige week).
Terwijl Bushnell brandde, is het dodental in Gaza de dertigduizend burgers gepasseerd, waarvan bijna de helft kinderen. Twee miljoen Palestijnen zijn ontheemd. De helft van de bevolking balanceert op de rand van de hongerdood, omdat Israël doorgaat met het onthouden van voedsel, water en medicijnen aan de belegerde Gazastrook, waardoor duizenden Palestijnen veroordeeld worden tot een langzame, pijnlijke dood.
Bushnell was niet de eerste Amerikaan die zichzelf in brand stak om te protesteren tegen de genocide in Gaza. Afgelopen december stak een demonstrant zichzelf in brand buiten het Israëlische consulaat in Atlanta, Georgia, in wat de politie omschreef als ‘waarschijnlijk een extreme daad van politiek protest’. Bij het protest werd een Palestijnse vlag aangetroffen.
Zelfverbranding is een radicale protestdaad die mensen wil choqueren en mobiliseren om in actie te komen, terwijl ze ons alert maakt op de verschrikkingen van oorlog. Het protest heeft een diepgewortelde traditie in het Amerikaanse anti-oorlogsactivisme. In 1970 stierf een jonge Californiër, George Winne Jr, nadat hij zichzelf in brand stak in San Diego, Californië, om te protesteren tegen de oorlog in Vietnam. Toen hij op sterven lag, vroeg hij zijn moeder om president Richard Nixon te schrijven over het motief voor zijn daad. In haar brief stond:
Onze zoon George Jr. stak zichzelf op 10 mei in brand op de campus van de UCSD. Voordat hij stierf, vertelde hij ons dat hij de meest dramatische manier had gekozen die hij kon bedenken om de mensen hun aandacht te vestigen op de betreurenswaardige toestand van de wereld en van dit land.
Begin 1991 stak Gregory Levey, een vredesdemonstrant en schoolmeester uit Amherst, Massachusetts, zichzelf in brand uit protest tegen de eerste oorlog in Irak. Raymond Moules volgde drie dagen later in Springfield, Virginia.
De extreme tactiek heeft ook internationale precedenten, van de boeddhistische monnik Thich Quang Duc, die zichzelf in 1963 in brand stak in Saigon om te protesteren tegen de Amerikaanse oorlog in Vietnam, tot Mohamed Bouazizi, de Tunesische straatverkoper die zichzelf in 2010 in brand stak in de stad Sidi Bouzid en de Arabische Lente hielp ontketenen.
Jezelf in brand steken is geen tactiek die iemand met gezond verstand lichtvaardig zou kiezen. Het is een daad die voortkomt uit wanhoop, uit het gevoel dat geen enkele andere tactiek, van het schrijven en bellen naar verkozen vertegenwoordigers tot het bijwonen van protesten en burgerlijke ongehoorzaamheid, het einde kan bespoedigen van de stroom van verschrikkingen die we sinds oktober in Gaza hebben gezien. Bushnells daad was extreem, maar velen van ons kunnen zich zeker inleven in zijn gevoelens van hopeloosheid, woede en hartzeer, die het live volgen van etnische zuiveringen op onze sociale mediaplatforms veroorzaken en om vervolgens te zien hoe weinig volksvertegenwoordigers – ook binnen de Democratische Partij – de moed opbrengen om te eisen dat er een einde komt aan zulk gruwelijk geweld.
Bushnell stierf opdat Gaza zou leven. Hij stierf voor een vrij Palestina en om ons eraan te herinneren dat veel Amerikanen tegen Israëls bezetting, apartheid en de belegering van Gaza zijn en tegen de decennialange onderdrukking van het Palestijnse volk. Zijn dood zou moeten dienen als een oproep tot handelen – een dringend verzoek om alles te doen wat we kunnen om de eindeloze wreedheden in Gaza, die worden uitgevoerd met Amerikaans overheidsgeld en de goedkeuring van Amerikaanse overheidsfunctionarissen, te stoppen, om ervoor te zorgen dat niemand zich ooit nog gedwongen voelt om zijn eigen leven te nemen in zo’n akelig gruwelijk protest.
Vlak voor zijn dood plaatste Aaron de volgende boodschap online: ‘Velen van ons vragen zich graag af: “Wat zou ik doen als ik nog leefde tijdens de slavernij? Of de Jim Crow South? Of apartheid? Wat zou ik doen als mijn land genocide pleegde?”Het antwoord is: je bent het aan het doen. Nu op dit moment.’
Seraj Assi is een Palestijnse schrijver die in Washington DC woont. Onlangs publiceerde hij zijn debuutroman My Life As An Alien (Tartarus Press).
Vertaling: Jouke Huijzer