n.
In 2015 en begin 2016 buitelden de leiders van enkele van de belangrijkste vakbonden in de Verenigde Staten haast over elkaar heen om Hillary Clinton te steunen als presidentskandidaat. Belangrijker dan het gegeven dat ze Cinton steunden was hun timing: in veel gevallen kwamen de steunbetuigingen voordat er ook maar één stem in de primaries was uitgebracht en voordat de kandidaat zelf iets wezenlijks in ruil had aangeboden.
Achteraf gezien valt het moeilijk te verdedigen dat dergelijke steunbetuigingen ook maar iets hebben opgeleverd. Clinton zou uiteindelijk de Democratische nominatie winnen en vervolgens een van de meest inhoudsloze algemene verkiezingscampagnes in de recente geschiedenis voeren – waarbij ze talloze miljoenen uitgaf aan advertenties die vooral over haar persoonlijkheid gingen, terwijl ze verzuimde om te pleiten voor beter beleid voor werkers of bijeenkomsten op werkplaatsen te organiseren. In Michigan bezocht ze geen enkele fabriekshal van de United Auto Workers (UAW), ondanks de inspanningen van de Obama-regering om de autosector te redden.
Deze reeks gebeurtenissen is niet alleen een schoolvoorbeeld voor de incompetentie van het politieke midden, maar het is ook een schoolvoorbeeld voor de tactische ineffectiviteit van het ontzag dat vele vakbondsleiders voor de kopstukken van de Democratische Partij hebben. In plaats van garanties of concessies af te dwingen van de Clinton-campagne, moedigden de vroege steunbetuigingen van de vakbonden de campagne eerder aan om de steun van de arbeiders als vanzelfsprekend te beschouwen.
‘Onze steun moet worden verdiend. Zij wordt niet zomaar gegeven.’
De voortdurende staking van de United Auto Workers biedt een welkom contrast – het bewijst de strategische superioriteit van strijdbare (in plaats van smekende) werkers om voorzieningen af te dwingen. Nog voor de staking begon, maakte de pas verkozen hervormingsleiding van de UAW duidelijk dat ze verwachtte dat de zelfverklaarde ‘meest pro-arbeid president in de geschiedenis’ een kant zou kiezen.
‘Ik denk dat onze staking aan [Biden] duidelijk kan maken waar de mensen van de werkende klasse in dit land staan. . . . Het is tijd dat politici in dit land een kant kiezen’ zei UAW-voorzitter Shawn Fain eerder deze maand tegen Brian Sullivan van CNBC. ‘Of je staat voor een miljardairsklasse waarin iedereen achterblijft, of je staat voor de werkende klasse.’ En hoewel Fain openlijk kritiek had op de frauduleuze pogingen van Donald Trump om zich op één lijn met de werkers te stellen, liet hij ook duidelijk weten dat Biden de goedkeuring van zijn vakbond niet als een gegeven kon beschouwen. ‘Onze steun,’ verklaarde Fain, ‘moet worden verdiend. Ze wordt niet zomaar gegeven. Daden zullen dicteren wie wij steunen.’
Het was de strijdbaarheid van de arbeiders – en niet de gehoorzaamheid aan politieke elites – die een Democratische president naar de stakende arbeiders bracht.
Op 26 september werd de strategische wijsheid en de waarachtigheid van die houding bewezen door een historische primeur: een zittende president bezocht een stakingspost om stakende arbeiders te steunen. Biden had al steunverklaringen uitgesproken die in sommige gevallen een directe weerklank waren van de vakbonds eigen boodschap. Maar de UAW hield voet bij stuk en met het oog op de dalende peilingen, de breedgedragen publieke steun voor de vakbond en een aanstaand bezoek van Donald Trump aan Michigan – al is dat zeker niet om met de autowerkers van de vakbond te praten – werd Biden met succes tot actie aangezet. En hoewel hij dinsdag uiteindelijk minder dan twee minuten sprak, valt de kracht of het effect van een Amerikaanse president die schouder aan schouder staat met stakende arbeiders niet te ontkennen, zoals Biden verklaarde:
Wall Street heeft dit land niet opgebouwd, de middenklasse heeft dit land opgebouwd en vakbonden hebben de middenklasse opgebouwd! Dat is een feit, dus laten we doorgaan. Jullie verdienen wat jullie verdiend hebben, en jullie hebben veel meer verdiend dan jullie betaald krijgen.
Dit is een duidelijke les die verder strekt dan de huidige stakingsactie. Het was per slot van rekening de strijdbaarheid van de arbeiders – en niet de gehoorzaamheid aan politieke elites – die een Democratische president naar de stakende arbeiders bracht. Met het oog op de presidentsverkiezingen van volgend jaar zouden zowel vakbonden als progressieve groeperingen hier nota van moeten nemen en gebruik moeten maken van elke macht waarover ze beschikken. Door precies dat te doen, heeft de UAW het radicale potentieel laten zien dat ontstaat door de politieke macht uit te dagen in plaats van ervoor te buigen – en in dat proces heeft ze iets opmerkelijks bereikt voor de hele Amerikaanse arbeidersklasse.
Luke Savage is een vaste schrijver van Jacobin US. Hij is de auteur van: The Dead Center: Reflections on Liberalism and Democracy After the End of History.
Vertaling Jouke Huijzer
