Nog nooit klonken de woorden ‘dat nooit meer’ zo hol

De afgelopen decennia hebben we vaak de woorden ‘dat nooit meer’ gehoord. Nooit meer Auschwitz. Nooit meer genocide. Het was de reden voor de totstandkoming van het genocideverdrag in 1948. Maar voor veel westerse politici en journalisten lijkt diezelfde frase niet op te gaan voor Palestijnen.
Door het Israëlische leger aangerichte destructie van Gaza. (Bron: Wikimedia Commons).

Jacobin #1 is uit.
Abonneer je voor €30 en we sturen hem op.

Er zijn afgelopen maandag talloze stukken verschenen over de Israëlische burgerslachtoffers van 7 oktober. Maar het veel grotere onrecht van de genocide erna, of de 100 jaar van kolonisatie, apartheid en etnische zuivering ervoor, kan veel van diezelfde commentatoren weinig schelen. 

Dat is niet zozeer een dubbele standaard. Een dubbele standaard suggereert immers nog een oprechte betrokkenheid met een van de twee strijdende partijen. In werkelijkheid gaat dit om gruwelpropaganda (atrocity propaganda), waarin het leed van onschuldige Israëlische burgers wordt misbruikt voor genocidale opruiing tegen het Palestijnse volk. Een genocide die te boek staat als de meest intensieve massamoord van de 21ste eeuw.

7 oktober

Tijdens de door Hamas geleide aanval op 7 oktober zijn 695 Israëlische burgers vermoord, waaronder 36 kinderen, samen met 373 Israëlische bezettingssoldaten en 71 buitenlanders, wat het totaal op 1.139 brengt. Deze aanval wordt in de Nederlandse kranten in de strengste bewoordingen veroordeeld, als een ‘pogrom’ of een ‘poging tot genocide.’

Het staat zeker vast dat er op die dag oorlogsmisdaden zijn gepleegd door Palestijnse gewapende groepen tegen Israëlische burgers. En elke burgerslachtoffer, van welke kant dan ook, is er één te veel. Maar een pogrom of een poging tot genocide, was het allerminst. Op 7 oktober kwamen als eerste tien Israëlische militaire doelen onder vuur, legitieme doelwitten onder het internationaal recht. Gaza is immers militair bezet door een buitenlandse kolonisator, wat de Palestijnen het recht geeft op gewapend verzet. 

Tot de verbazing van de Qassam Brigades zelf, werden de Israëlische troepen rondom Gaza eenvoudig verslagen. Het was in deze context dat de Brigades — net als andere gewapende groepen, criminelen en willekeurige burgers uit Gaza — naar de Kibbutzim en het Supernova-festival trokken. De beelden suggeren volgens militaire experts bovenal een chaos en een gebrek aan top-down command, niet een structureel geplande ‘genocide’. 

Bovendien, de rol van Israëlische Apache-helikopters, die massaal auto’s met of zonder Israëlische gijzelaars beschoten, is nog onvoldoende onderzocht in het dodental van Israëlische burgers. Een uitgebreid onderzoek van de Electronic Intifada suggereert dat het om honderden slachtoffers zou kunnen gaan. We weten ook dat verhalen over bijvoorbeeld onthoofde baby’s door Palestijnen op 7 oktober niet bewezen zijn, maar wel herhaald worden door Israëlische politici, een vorm van smaad om genocide mogelijk te maken.

Maar genocide tegen de Palestijnse bevolking was belangrijker voor de Israëlische overheid dan de levens van haar eigen burgers. Ook westerse politici hoor je hier nooit over.

De meer dan 200 Israëlische gijzelaars die levend in Gaza belandden — een oorlogsmisdaad, laat dat duidelijk zijn — moesten grotendeels hetzelfde lot ondergaan als de Palestijnen. Voedselrationering en constante bombardementen. Er zijn op die manier waarschijnlijk al tientallen gijzelaars vermoord door het Israëlische leger. 

Volgens belangenbehartiger van de gijzelaars Haim Rubinstein had Hamas al op 9 en 10 oktober 2023 aangeboden om alle burgergijzelaars te bevrijden als Israël Gaza niet zou binnenvallen. Maar genocide tegen de Palestijnse bevolking was belangrijker voor de Israëlische overheid dan de levens van haar eigen burgers. Ook westerse politici hoor je hier nooit over. En dan wel blijven roepen ‘bring them home.’ Het cynisme is grenzeloos.

Laat duidelijk zijn, het is natuurlijk helemaal legitiem om te rouwen om gestorven burgers, van welk land dan ook. Maar de enorme, selectieve verontwaardiging die we de afgelopen dagen zagen — van berekenende politici als Dilan Yeşilgöz en Mirjam Bikker — staat in schril contrast met de koelbloedige steun van diezelfde politici voor een werkelijke genocide die nu gepleegd wordt in Gaza. Dat is geen oprechte rouw, maar het toe-eigenen van leed om massamoord en censuur goed te praten.

De meest intensieve massamoord van de 21ste eeuw

De wereld heeft nu een jaar toegekeken hoe Palestijnse mannen, vrouwen en kinderen aan flarden worden geschoten, in stukken gereten en uitgehongerd. Hoe de meest intensieve massamoord van de 21ste eeuw — in gewelddadige doden per dag — zich voltrekt in een gebied ter grootte van de gemeente Apeldoorn. 

Israël heeft talloze records doorbroken. Meer kinderen vermoord in één jaar tijd, dan waar dan ook in de 21ste eeuw. Meer vrouwen. Meer journalisten. Meer zorgmedewerkers. Meer hulpverleners. De lijst gaat door en door. Volgens een conservatieve schatting van medisch specialisten zullen ruim 300.000 Gazanen voor het einde van het jaar zijn uitgemoord. 

De moorden gebeuren industrieel, met bommen en algoritmes. Denk aan de beruchte ‘Operatie Lavendel’, waarbij vermeende militanten, op basis van niets meer dan een AI-algoritme, doelbewust worden gebombardeerd als zij thuis zijn met hun gezin, niet op het slagveld. De structurele moord van gehele familie’s kan daarmee makkelijk worden verklaard.

De moorden worden ook persoonlijk gepleegd, met kogels. Amerikaanse gezondheidsmedewerkers die op de intensive care in Gaza hebben gewerkt, zeggen dat zij allemaal, zonder uitzondering, op een dagelijkse of bijna-dagelijkse basis kinderen van onder de tien jaar oud moeten behandelen die door hun hoofd of borst waren geschoten. De facto executies. ‘Het is onmogelijk dat het op deze wijze en gedurende een heel jaar op grote schaal doodschieten van jonge kinderen in Gaza, toevallig of niet bekend is bij de hoogste Israëlische civiele en militaire autoriteiten,’ aldus de dokters en verplegers.

De moorden worden ook gepleegd door middel van honger, ziekte en dodenmarsen, van de ene ‘veilige zone’ naar de ander. Zo is 44 procent van de gebouwen in het ‘veilige’ Rafah — een zogenaamde ‘rode lijn’ van het Westen — vernietigd of beschadigd. Geen enkel ziekenhuis in Gaza opereert nog op volle capaciteit. Dat laatste is ook geen toeval. Al op 9 oktober 2023 verklaarde de Israëlische minister van Defensie openlijk: ‘Ik heb een complete blokkade van de Gazastrook bevolen. Er zal geen elektriciteit, geen voedsel, geen brandstof zijn, alles is gesloten. We vechten tegen menselijke dieren en we handelen daarnaar.’

Er was voor juristen in lange tijd niet zo veel materiaal geweest om genocidale intenties te bewijzen.

De genocide was dan ook al openlijk vanaf het begin. Oproepen om Gaza te ‘vernietigen’, ‘uit te wissen’ of ‘met de grond gelijk te maken’ klonken. De Israëlische Holocaust-historicus Raz Segal schreef daarom al op 13 oktober 2023 dat het bloedbad in Gaza ‘een schoolvoorbeeld van genocide’ is. Meer dan 800 genocide-, conflict- en rechtenwetenschappers volgden twee dagen later met een waarschuwing over ‘potentiële genocide’.

Er was voor juristen in lange tijd niet zo veel materiaal geweest om genocidale intenties te bewijzen. Intenties die normaliter worden verhuld, niet openlijk tentoongesteld aan de wereld. Zo telde de aanklacht van Zuid-Afrika bij het Internationale Strafhof in Den Haag welgeteld 9 pagina’s van genocidale statements van Israëlische topambtenaren, politici, leger en media. Een andere database telt maar liefst 500 genocidale statements uit Israël. 

Nog nooit klonken de woorden ‘dat nooit meer’ zo hol.

Het leed in Gaza begon niet op 7 oktober

Het is deze week een jaar geleden dat gewapende Palestijnse groepen uit Gaza ontsnapten, waar de meeste Palestijnse guerrilla’s sinds hun geboorte zijn opgegroeid in gevangenschap. In een gebied wat de VN al sinds 2018 ‘onleefbaar’ noemt vanwege de Israëlische blokkade en regelmatige bombardementen. In een gebied waar, in 2021, 91 procent van de kinderen al aan PTSS leed. In een gebied waar 80 procent van de mensen (nazaten van) vluchtelingen zijn, etnisch gezuiverd door het Israëlische leger uit de omliggende dorpen tijdens de Nakba van 1948. 

De Palestijnen zijn met 8 miljoen vluchtelingen wereldwijd de meest ontheemde bevolking op aarde. Sinds 1948 hebben een miljoen Palestijnen in Israëlische kerkers gezeten, waar marteling structureel wordt toegepast. In 2016 werd nog driekwart van de Palestijnse kinderen in de kerkers fysiek afgeranseld. 

Dat is de context van 7 oktober, toen Palestijnse groepen ruim 200 Israëli’s gevangennamen om te ruilen met de 5000 Palestijnse gijzelaars in de Israëlische kerkers. Toen een succesvolle militaire operatie in één klap tien militaire doelwitten onder vuur wist te nemen rondom Gaza, Israëlische militaire basissen van waaruit militairen de bevolking van Gaza decennialang terroriseerden. 

Het lot van de Palestijnse Mandela

Israëlische propagandisten vragen weleens retorisch: ‘Waar is de Palestijnse Mandela?’ Maar die was er al lang. Zijn naam is Ahmed Abu Artema. Een poëet die in 2018 de ‘Grote Mars van Terugkeer’ inspireerde, waarbij Palestijnse burgers — vrouwen, kinderen, gehandicapten, bejaarden — vredig naar de bezettingsmuur liepen. Ze werden aangevallen door Israëlische snipers. Meer dan 9000 gewonden en 300 doden. Inmiddels is Artema in het ziekenhuis beland door Israëlische bombardementen en is zijn 13-jarige zoon vermoord door Israël. 

Dat is de context van 7 oktober, toen Palestijnse groepen ruim 200 Israëli’s gevangennamen om te ruilen met de 5000 Palestijnse gijzelaars in de Israëlische kerkers.

Bovendien heeft het Westen een nogal vertekend beeld van Nelson Mandela. Hij was in 1960 mede-oprichter van Umkhonto we Sizwe, de militaire tak van het African National Congress die een militaire strijd ging voeren tegen het Apartheidsregime. Laten we niet vergeten dat twee miljoen Afrikanen zijn gestorven in verschillende (proxy)oorlogen tegen apartheid, bovenal in Mozambique en Angola. 

Mandela legt uit: ‘Een vrijheidsstrijder leert op de harde manier dat het de onderdrukker is die de aard van de strijd definieert, en de onderdrukte heeft vaak geen andere keus dan methoden te gebruiken die die van de onderdrukker weerspiegelen. Op een gegeven moment kun je alleen nog maar vuur met vuur bestrijden.’

Mandela was dan ook lovend over de gewapende strijd van de Palestijnen. ‘Wij identificeren ons met de PLO omdat zij net als wij vechten voor het recht op zelfbeschikking,’ zei hij. ‘Arafat is een wapenbroeder en wij behandelen hem als zodanig.’ Het mag niet verbazen, Mandela stond tot 2008 nog op de terreurlijst van de Verenigde Staten.

Soemoed

Het recht van Palestijnen op gewapend verzet tegen bezetting en kolonisatie is verankerd in het internationaal recht. Zo ook voor Libanon, Syrië en Egypte, die allemaal meermaals bezet zijn door Israël, of dat nog steeds zijn, zoals in de Golanhoogten, of opnieuw daarmee bedreigd worden, zoals in Zuid-Libanon. Bovendien hebben alle landen op aarde nu, onder de genocide-conventie van 1948, de plicht om in te grijpen. In dat opzicht zijn Ansar Allah in Jemen en Hezbollah in Libanon een van de weinigen die zich vandaag de dag nog aan de genocideconventie houden. 

Bovendien hebben alle landen op aarde nu, onder de genocide-conventie van 1948, de plicht om in te grijpen.

Datzelfde verzet wordt aangegrepen door Israël en haar bondgenoten in het Westen om genocide te rechtvaardigen. Maar in elke genocide van de geschiedenis werd er gesproken over ‘geweld aan beide kanten’. Tijdens WO2 associeerden de nazi’s de Joodse bevolking met de ‘terreur’ van de partizanen. Tijdens de Rwandese genocide was de RPF, door Tutsi’s geleid, zelfs een invasie begonnen vanuit Oeganda tegen Rwanda, met meer dan een miljoen vluchtelingen tot gevolg. De aanleiding voor genocide doet er juridisch helemaal niet toe. ‘Er was geweld aan beide kanten’ is een schoolvoorbeeld voor de strategie om een genocide te ontkennen. 

De eenzijdige beschuldigingen van een ‘poging tot genocide’ door de Palestijnen, zijn misschien nog kwalijker. In de genocideliteratuur wordt dit ook wel ‘beschuldiging in een spiegel’ genoemd. De dader projecteert de eigen genocidale intenties op het slachtoffer. Dat gaat verder dan dehumanisering, wat genocide acceptabel moet laten lijken. Genocidale projectie, moet genocide zelfs noodzakelijk laten lijken. Het is wij of zij. 

Maar de levenskracht en soemoed (het Arabische woord voor ‘vastberadenheid’) van de Palestijnen is onverwoestbaar. Hun vrijheid zal komen. En de geschiedenis zal hard oordelen over alle genocidairs in Israël, net als over de politieke, militaire en mediatop van het Westen die de genocide faciliteert.

Chris de Ploeg is onderzoeksjournalist, auteur, programmamaker en beleidsmedewerker bij Lijst Ahmadi-Veldhuyzen.

Jazie Veldhuyzen is fractievoorzitter en raadslid van Lijst Ahmadi-Veldhuyzen

Abonneer je voor €20 en krijg toegang tot alle artikelen of voor €30 en ontvang dit jaar twee nummers op papier